Yiğidonun Avrupa'yla İmtihanı

Maçı İlker Dalgıç’ın evinde, kendisinin Kanadalı bir arkadaşıyla izledik. Futboldan çok anlamadığını iddia eden yabancı arkadaşımızın bile Sivas’ın halini izlerken içi burkuldu.

Açıkçası İlker de ben de bu kadar büyük bir fark oluşacağını beklemiyorduk. Tamam, Sivas Avrupa’da tecrübesizdi, bir-iki yiyebilirdi ama beş çok ağır kaçtı. Fatura kime kesilmeli ya da esasında kesilip kesilmemeli mi bilemiyorum. Fakat Yiğido’nun bu tarihi hezimeti ile ilgili sizlerle paylaşmak istediğim birkaç tespit olacak.

Sivassporlu oyuncuların tecrübesizliği ve telaşı:

İyi-kötü, uzun yıllar çeşitli seviyelerde takım sporları ile uğraştığımdan, sahada bir şeyi çok net gördüm: Sivassporlu oyuncuların yüzündeki korku ve heyecanı. Maçın özet görüntülerini bir yerden izlerseniz siz de fark edebilirsiniz. Üçüncü golden sonra bile iyi niyetle mücadele eden Sivasspor oyuncuları, sahada nerede konumlandıklarını unuttular, hezeyan içinde takım arkadaşlarına bağırdılar, rakibe kontrolsüz girdiler ve kendi takım arkadaşlarıyla çarpıştılar (ki özellikle bu kendi takım arkadaşlarıyla çarpışma, her tecrübesiz çaylağın mutlaka karşılaştığı bir durumdur). Bu anlattığımı daha iyi anlamak için, herhangi bir Milan, M. United ya da Barcelona maçına, bu takımlardaki oyuncuların yüzündeki farkındalık ve serinkanlılık ifadelerine dikkat edin. Dün geceki Sivassporlu oyunculardan ne kadar farklı olduğunu görürsünüz.

Uygun’un taktik hatası ne kadar belirleyiciydi?

Dün geceki hezimette, teknik açıdan bakıldığnda, Bülent Uygun’un çok suçu yok. Sonuçta, öyle ya da böyle Sivas’ı istikrarlı bir şekilde Süper Lig’de zirveye oynar hale getirdi. Üstelik takım, geçen seneki formda kadrodan Bilica, Balili gibi iki anahtar isim kaybetti. M. Yıldız ve Sezer ise sakattı. Genç ama potansiyel vaat eden Yasin-Sedat stoper ikilisinin de hemen birbirleriyle kaynaşmasını bekleyemezsin. Kısacası, dün gece teknik hatalar yerine teknik direktörün taktiğini sahaya uygulayamayan bir Sivas izlediğimizi düşünüyorum.

Sivas’ın dağlarına...

Öte yandan, Uygun’un, takımını mental açıdan hiç de iyi hazırlayamamış. Aslına bakılırsa, “4, 5, 6 yeriz, 8 yemeyiz,” “Sivas’ta Reina yok, o yüzden çok başarılıyız” gibi demeçler veren bir teknik adamdan da daha iyisi beklenemezdi zaten. Kaldı ki, o demeçlerin kurbanı Beşiktaş, Sivas Şampiyonlar Ligi’ne katılayacağı için, kariyeri düşüşe geçmiş 30 yaş üstü oyunculara harcayacak ekstra bir 5 milyon € daha kazanmış olacak. Ne mi demeye çalışıyorum? Oyuncuları asker gibi motive etmek artık Avrupa’da işe yaramıyor. Fatih’in Aslanları ekolü, 2000’lerin başında çöktü. Sivas sınıf atlamak istiyorsa “Gözümü kaparım, vazifemi yaparım” zihniyetini daha farkında ve akıllıca bir oyun mentalitesiyle değiştirmek zorunda. Gerçi Uygun’un bu köt itaate dayalı motivasyonu, daha 16 sene önce önemli sayıda ülke aydının polis ve belediye kontrolü altında canlı canlı yakılabildiği bir kentte bir süre daha işe yarayabilir (şimdi anlıyor muyuz, bu kentte niye Reina yok?). Ancak kimse sonra o şehre kaliteli yabancı gelmiyor, oyuncularımız 3 büyüklere gitmek istiyor diye sızlanma hakkına sahip olamaz.

Özetlemek gerekirse, Anderlecht maçı gösterdi ki, Sivas’ın ülkemizi Avrupa’da aslanlar gibi temsil edebilmesi için daha on fırın ekmek yemesi lazım. Ama Uygun’a ve adamlarına karşı da çok sert girmeyelim. Çoğu Anadolu kulübünün yakalayamadığı bir istikrar yakaladılar ve bunu sürdürüp Trabzonspor gibi ikinci bir Anadolu mucizesi yaratmak ellerinde.

B Planı Olmayan Teknik Direktörler Turnuvası

1980 yılında ABD, Watergate skandalı ile sarsılırken, Sovyetler Birliği de Afganistan’ı işgal etmiştir ve soğuk savaşın en hareketli zamanları yaşanmaktaıdr. İşte tam bu sıralarda 1980 kış oyunlarında kolej oyuncularından oluşan ABD buz hokeyi takımı, hepsi kızıl ordu görevlisi olan ve 1960’tan bu yana yenilmeyen SSCB’yi mağlup ederek şampiyon olur. Maçı anlatan ABC’den Al Micheals maçın sonunda “Do you believe in miracles?” diye sorar ve böylelikle bu olay tarihe “miracle on ice” diye geçer. Uluslar arası buz hokeyi federasyonu, federasyonun yüzüncü yıl dönümünde bu olayı yüzyılın maçı seçerken, Sport Illustrated da yine aynı şekilde bu maçı 20. Yüzyılın en önemli spor müsabakası olarak gösterir. Hatta sonrasında da Kurt Russell’ın koç olarak oynadığı bir film de çekilir.



ABD, Brezilya önünde 2-0 öne geçtiğinde işte tam bu maç aklımdan geçiyordu. İlk iki maçında 0 puan ve -5 averaja sahip bir takım büyük bir mucizeye imza atıp yarı finale çıkmıuş sonrasında 15 maçtır kazanan 35 maçtır yenilmeyen İspanya’yı yenmiş ve şimdi de Brezilya önünde 2-0 öndeydi.



Eminim bunu yapan ABD değil de Mısır ya da Irak olsaydı, bu durum birçoğumuz için büyük bir keyif olacaktı ancak bunu yapan herşeyde en iyi, en büyük vs olan ve bir tek bu alanda söz sahibi olamayan ABD olunca kişisel olarak bundan hiç de keyif almadım. Miracle on ice’da olduğu gibi 20 yıl sonra da Hollywood’un hemen bu maça el atıp, ticarileştireceğini tonla para kazanacağını düşünmek midemde ufak çaplı bir ağrıya yol açtı. Neyse ki futbol tanrıları buna daha fazla izin vermedi ve Brezilya buradan maçı çevirdi. İyi ki Amerikan kültüründe ikinci olmak kaybetmek demek ve ABD bu turnuvayı büyük bir sükse yaparak değil, kaybedilen bir turnuva olarak hatırlayacak.



Emre Yalçın, turnuvaya fazla değinmeden işin teknik taktik kısmını diğer yazarlara atıyorum demiş. O zaman biz de pası alıp devam edelim. Turnuvanın büyük çoğunluğunu izleyen biri olarak turnuva hakkında ilk düşündüğüm şey başlıkta da görüldüğü gibi teknik direktörlerin bir B planının olmamasıydı.



Öncelikle en kötü durumdaki İtalya ile başlayalım. Zira diğer takımların en azından maç içinde bir B planı yokken, İtalya daha kadro kurma düzeyinde B planına sahip değildi. İlk göze çarpan Totti’nin yerinin doldurulamayışı. Orta alan ile forvet birbirlerine çok uzak kalıyorlar ve bu sebeple organize atak geliştiremiyorlar. Gattuso – De Rossi – Pirlo üçlemesi fazla defansif kalıyor ve pozisyon yaratamıyorlar. Böyle bir üçlü ile oynayınca sol kanat tamamen 33’lük Grosso’ya kalıyor ki zaman zaman bu sebeple Pirlo’nun sol kanada gittiğini gördük. Lippi buna karşılık Camorenesi – Montelivo – Rossi – Toni – Iaquinta denemelerinde bulundu ki bence ilk önce çözmesi gereken problem forvetten ziyade orta sahaydı.



İkinci olarak İspanya’ya bakalım. Çok pasa dayalı İspanyol sistemi az daha Barcelona – Chelsea maçında duvara tosluyordu, ABD karşısında gerçekten tosladı. Bu iki maçtan ortak olarak çıkartabileceğimiz sonuç kanımca şu: İnsan azmanlarıyla fiziksel futbol oynayıp çok iyi yarı saha savunması yapan takımlara karşı İspanya’nın her zamanki sistemi işlemiyor ve buna karşı farklı bir oyun sistemi geliştirmeleri gerekiyor.



3. olarak Dunga ve Brezilya’ya değinmek lazım. Dunga’nın Mısır maçı sonrasında takımda bazı değişiklikleri oldu ancak oyun içersinde oyuna müdahele etme konusunda pek başarılı değil. Kendisinden epey güçsüz olduğu belli olan Güney Afrika’ya karşı hiçbir taktiksel değişiklik geliştiremedi. Bek değiştirip o bekin maçı kazandıran golü atması tamamen şansıydı. Nitekim bu şans ABD maçında da devam etti ve ikinci yarı başlar başlamaz bulunan golle ikinci yarı 2-1 başladı ve hem Brezilya cesaretlendi, hem ABD panikledi.



Kendim okumadım ama spikerin dediğine göre Dunga maç öncesi basın toplantısında ABD’nin kontraataklarından çekindiğini söylemiş. Eğer gerçekten bunu dediyse bu takımın böyle bir ikinci gol yememesi lazım. 11 kişi ile rakip yarı sahaya geçip sonra ikiye iki yakalanıyosan bu çekindiğin konuya hiç çalışmamışsın demektir.



Son olarak vuvuzela ile bitirelim. İlk maçtaki sivri sinek saldırısının ardından epey bi sinirim bozulmuştu ama maçlar ilerledikçe ya ben alıştım, ya daha az ses çıkarmaya başladılar, ya da TRT tribün mikrofonunun sesini kıstı. Gelecek yıl vuvuzelaya kaldığımız yerden devam ederiz.